İngiliz’in oyununa gelen Dürziler isyan çıkardılar
MAKALE
Paylaş
27.07.2025 15:45
682 okunma
Erhan Afyoncu

Osmanlı Devleti, Ortadoğu’ya hâkim olunca bölgedeki gruplar arasındaki hassas dengeleri gözeterek bir düzen kurdu. Avrupalı devletler, 19. yüzyılın başlarından itibaren emperyalist amaçları için Osmanlı topraklarında din ve mezhep farklılıklarını kışkırttılar. Osmanlı belgelerinde problemlerin “İngiliz fesadından” çıktığı belirtilir. Batılı devletlerin uyguladıkları fesat politikaları, bölgede çözülemeyen problemlerin doğmasına sebep oldu

Günümüzde Suriye, Filistin, LübnanÜrdün, İsrail gibi ülkelerde yaşayan Dürziler, Osmanlı döneminde özellikle "Cebel-i Lübnan" ile anılırlar. Dürziler bazen iç karışıklıklara sebep olsalar da Birinci Dünya Savaşı'na kadar Osmanlı hâkimiyetinde yaşadılar. Dürzi isyanlarıyla ilgili Tufan Buzpınar, Ercan Bolat, Mehmet Deniz Karakışla, Tolga Eroğlu, Rahmetullah Yeşilçay'ın araştırmaları vardır.

Cebel-i Lübnan, Sayda eyaletine bağlı bir sancaktı. Hıristiyan olan Maruniler, sayıca Dürzilerden fazla olsalar da siyasi açıdan Dürziler 18. yüzyıla kadar bölgede etkinlik gösterdiler. Dürzilerin bölgedeki varlığı, Cebel-i Lübnan'ın zaman zaman Cebel-i Dürzi olarak anılmasına sebep oldu. Osmanlı yönetimi bölgede aile reisleri üzerinden hâkimiyet tesis edip idareyi Dürzi ailelerine verdi.

Avrupalı devletler, 19. yüzyılın başlarından itibaren Osmanlı toprakları üzerindeki mücadelelerinde hedef aldıkları bölgedeki mezhep farklılıklarını kullandılar. Osmanlı Devleti ise devletlerin çıkar çatışmaları üzerinden yoğun bir diplomasi faaliyeti yürüterek ayakta kalmaya çalıştı.


Dürzilerin yaşadığı Vaditteym'deki Hasbaya kasabası

MARUNİ-DÜRZİ ÇATIŞMASI

19. yüzyılda Tanzimat döneminde Süveyda, kademeli göçlerle Dürzilerin toplandığı ve nüfuz kazandıkları bir yer oldu. Tanzimat dönemindeki Osmanlı'nın merkeziyetçi politikaları, Dürziler tarafından kabullenilmemiş ve Biladüşşam bölgesinin dağlık ve ulaşımı zor kesimlerindeki Dürzilerin bir kısmı, vergiden ve askerlikten kaçmak için Havran'a göç etmişlerdi. Göçlerin de bir sonucu olarak Dürziler ile Maruniler arasında çatışmalar çıktı. Toprak meselesi yüzünden çıkan 1818 tarihli anlaşmazlık kısa sürede büyüdü çok sayıda Dürzi ile Maruni hayatını kaybetti.

Yorum Ekle
Adınız :
Başlık :
Yorumunuz :

Dikkat! Suç teşkiledecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

sanalbasin.com üyesidir

ANA HABER GAZETE
www.anahaberyorum.com
İşin Doğrusu Burada...
İLETİŞİM BİLGİLERİMİZ
BAĞLANTILAR
KISAYOLLAR
anahaberyorum@hotmail.com
0312 230 56 17
0312 230 56 18
Strazburg Caddesi No:44/10 Sıhhiye/Çankaya/ANKARA
Anadolu Eğitim Kültür ve Bilim Vakfı
Anadolu Ay Yayınları
Ayizi Dergisi
Aliya İzzetbegoviç'i
Tanıma ve Tanıtma Etkinlikleri
Ana Sayfa
Yazarlarımız
İletişim
Künye
Web TV
Fotoğraf Galerisi
© 2022    www.anahaberyorum.com          Tasarım ve Programlama: Dr.Murat Kaya