Hayatta başarıya ulaşmak için, başarılı olduğunu bildiğimiz ve başarılarını gördüğümüz insanları örnek almak, hefimize yorulmadan kolay ulaşmak için çok önemlidir. Ancak örnek alacağımız kişileri, her konuda değil, sadece başarılı oldukları konularda örnek almalıyız.

Zira, insan olarak hepimizin kusurları ve noksan tarafları vardır. Mükemmel insan, inancımıza göre sadece Peygamber efendimizdir. Hayat rehberimiz olan (Bakara, 2) kutsal kitabımız Kur'an-ı Kerim'de Yüce Allah Peygamberimizin örnek ahlakı konusunda, "Şüphesiz sen en yüksek ahlak üzeresin" (Kalem, 4) buyuruyor.

Ahlakı kendisini adam etmemişsin ahlakını örnek alarak adam olunmaz. Sanayi üretiminde bile modelin kusursuz olması gerekir.  Kusurlu (defolu) model ile yapılan imalat da kusurlu çıkar. Piyasada buna "defolu imalat" denir ki fiyatı ve kalitesi,  kusursuz olanlara göre daha düşük ve ucuzdur.

Bu nedenle kusursuz bir üretim için mükemmel bir modelimizin olması gerekir. Yüce Allah kitabında, "Sizin için en güzel örnek, Allah'ın resulünde vardır"  (Ahzab, 21) buyuruyor.

İnsanı yaratan Yüce Allah, onun kabililiyetlerini ve kudretini en ince noktalarına kadar bildiği için (Mülk, 14), bir insanın "iyilik ve güzellik" adına diğer bir insanı her halı ve davranışı ile "aynısının  tıpkısı" olarak örnek (model) almasının imkansızlığına, belki de bunun mahzurlarına işaretle bu ayette, Peygamber efendimizi  örnek gösterirken, "فى رسول الله : Allah'ın resulündde vardır"  buyuruyor.

Ayetteki bu inceliğe dikkat ederek; "babamız, hocamız. şeyhimiz ve üstadımız…"  bile olsa, onun örnek olacak yönlerini örnek alalım; olmayacak ve bize uymayacak yönlerini ona bırakalım.

Bu inceliği yakalayamaz isek, kaybeden biz oluruz. Hiçbir insan, diğerinin aynısı değildir ve ne kadar uğraşırsa bile "tıpkısı" olamaz. Uymayan ve olmayan bir mamül malzemeyi bile uydurmaya zorlamak da onun aslını bozar ve daha kötü yapar.

Bu nedenlerle model almak istediğimiz insanların bile yapımıza uymayan yönlerini keşfedebiliyorsak, model almada başarılı oluruz.

Körü körüne taklid akıl işi değil, ancak akılsız maymunların işidir.

19.03.2023

Kemal CENGİZ
Emekli Müftü