Güzel bir bayramlaşma usulüne Yalova’nın bir köyünde (Termal’in bir mahallesi oldu şimdi) şahit olmuştum; o zamanlar yazları o köyde geçirdiğim için takip eden yıllarda alıştık ve uygulama devam etti.

Bayram namazını kılınca cami imamı veya köyün en saygın yaşlısı çıkıp bahçede ayakta duruyor, rütbesi -diyelim- ondan sonra olan imam veya yaşlı kişi gelip onunla bayramlaşıyor ve sağ tarafına geçip ayakta duruyor, ondan sonra üçüncü kişi bu iki kişi ile bayramlaşıp sağ tarafta yerini alıyor, cemaat meratib silsilesine göre sıraya geçip bekliyor, sırası gelen baştan başlayıp bayramlaşma nereye kadar uzamış ise oraya kadar herkesin bayramlarını tebrik ediyor, büyükleri sırada oldukları için ellerini öpüyor ve sırasına geçiyor… derken bütün cemaat bu şekilde birbiri ile bayramlaşmış oluyor. Bayramlaşma bitince cumhur cemaat kabristanın yolunu tutuyoruz -benim anam da orada medfun- kabristanda önce sesli okuyoruz, sonra birimiz açık dua yapıyoruz, sonra cemaat dağılıyor ve herkes kendi yakınlarının mezarına gidiyor, ziyaret ve dua ediyorlar, sonra evlerinin yolunu tutuyorlar.

İlk tanıklığım 1975 yılında olmuştu, vaaz etmiş, bayram namazını da kıldırmıştım, arkasından anlattığım bayramlaşma başladı, cemaat, caminin pek de büyük olmayan avlusunu ancak dolduruyordu. Son yıllarda sıra avluyu taştı, uzadı, uzadı kabristana kadar ulaştı. Bu da nüfus artışı hakkında apaçık bir görüntü oluşturuyor. Tabii bu cemaat, köyde devamlı oturanlardan oluşmuyor, bayramlaşmak, bayramda yakınlarıyla beraber olmak içim gelenler asıl kalabalığı teşkil ediyorlar.

İlk yıllarda bütün köy halkı yedişerli gruplar teşkil etmişlerdi, büyükbaş hayvan kesiyor, namazdan ve kabristan duasından sonra her bayram, sırayla bu yediliden birinin evinde toplanıyorlar, kavurma ve başkaca yemekler yiyor, güzel vakit geçiriyorlardı.