Genelde eş dost veya herhangi birileriyle bir araya geldiğimizde konuştuğumuz ve tartıştığımız konuların başında toplumumuzun ve milletimizin durumu gelmektedir.

“Toplumumuz şöyle olmuş böyle olmuş diyerek başlarız söze. Sonra arkası gelir. Yok, toplum bozulmuşmuş, yok insanlarımız tüm ahlaki değerlerini yitirmişmiş, dürüstlüğü, yardım severliği, paylaşımı, sevgi ve saygıyı kaybetmişmiş, yalan, hile, düzenbazlık almış başını gitmişmiş ve daha neler neler...” Hayattaki tüm olumsuzlukları topluma yükledikten sonra toplumun bir girdabın içinde kötü sona doğru sürüklendiğinden dem vururuz.

Hepimizin bildiği gibi iyisi-kötüsü ile istesek de istemesek de bu kötülediğimiz toplumun içinde yaşıyoruz. Biz, bu yaşadığımız toplumun parçasıyız. Bu sebeple yaşadığımız toplum nasılsa biz de öyle oluruz.

Atlarımızın “Kişi arkadaşının aynasıdır. ” dediği gibi toplum da kendini oluşturan halkının aynasıdır. Toplum halktan oluşmaktadır. Daha doğrusu halk toplumu meydana getirmektedir. Halkın kültürü, ahlaki değerleri, inancı, yaşantısı ve düşünceleri toplumun karakterini meydana getirmektedir.

Sosyal hayatta yaşadığımız tüm olumsuzlukların ve güzelliklerin olmasında bizim de dolaylı veya doğrudan katkılarımız olmaktadır. Biz ne kadar iyi olursak olalım eğer yaşantımızla en yakınlarımıza örnek olamıyorsak, bir kötülük gördüğümüzde onu düzeltmek için çaba sarf etmeyip aman sende diyorsak, bir yakınımızı uyarmıyorsak toplumun kötüleşmesine katkıda olmaktayız. Ayet-i kerimede ki, “Allah’ı severler; müminlere karşı alçak gönüllü, kâfirlere karşı vakarlıdırlar; Allah yolunda cihad ederler ve hiç kimsenin kınamasından korkmazlar. (Maide 5/54) sözleriyle anlatılmak istenen, bir Mümin olarak her ne olursa olsun , hangi şartlar içinde olursak olalım, kimsenin ayıplamasına, hor görmesine aldırmayıp haktan, iyilikten, doğruluktan ayrılmadan yaşamak ve insanları uyarmak Allah’a ve toplumumuza karşı en önemli vazifemizdir.

Toplumdaki kötülüklerden ve toplumun dejenerasyonundan yakınıp duruyoruz. Toplumun kötü halini başkalarına anlata anlata bitiremiyoruz. Fakat kendimiz bu gidişata son vermek için hiçbir şey yapmıyoruz. Bir kötülük gördüğümüzde düzeltmeyi bırak, arkamıza bakmadan kaçıyoruz. “İnsanlar bir zalimi görürler de onun zulmüne engel olmazlarsa, Allah’ın onları genel bir azaba uğratması kaçınılmazdır.” (Tirmizî, Tefsîru’l-Kur’ân, 5; Ebû Dâvûd, Melâhim, 17) Peygamberimizin bu hadisi ile toplumumuzun ve kendimizin düştüğü hali en güzel şekilde açıklamaktadır. Gördüğümüz bir rezilliği düzeltmediğimiz müddetçe toplumumuzun bu bozuk düzeni daha da artmaya ve devam etmeye mahkumdur.

Peki bozulmuş olan toplumumuzu ve insanlarımızı ve de bu toplum içindeki kendimizi nasıl düzelteceğiz veya neler yapmamız gerekiyor? Bu soruya Peygamberimizin hadisi ile cevap vermeye çalışalım. “Nerede olursan ol, Allah’a karşı sorumluluğunun bilincinde ol! Kötülüğün peşinden iyi bir şey yap ki onu yok etsin. İnsanlara da güzel ahlâka uygun biçimde davran!” (Tirmizî, Birr, 55)

İlk önce peygamberimiz bu hadis-i şerifinde bize sorumluluklarımızı hatırlatıyor. Nerede olursan ol diyerek her ne iş yaparsak yapalım hangi halde olursak olalım ilk önce Allah'a karşı sorumluluğumuzu sonra toplumumuza karşı ve kendimize karşı olan sorumluluklarımızı yerine getirmemizi istemektedir. Allah'a karşı olan sorumluluklarımızı biliyoruz. Allah'a iman ve ibadet etmek yani kulluk görevimizi tam olarak yerine getirmek.

Toplumumuza karşı sorumluluğumuz ise saygı, sevgi, paylaşım içerisinde örnek bir insan olmak. İşte, bu vasıflarla kendimizi bezeyip ahlaklı ve örnek insan önce kendimiz, toplumun içinde yaşayan dürüst ve olduğumuzda bu güzel ahlakımızdan örnek alan kişilerin düzelmesi ile birlikte yavaş yavaş toplumun kötü gidişatına son verebiliriz.

Kendimize karşı olan sorumluluğumuz ise tabii ki önce Allah’a karşı sorumluluklarımızı öğrenmek ve onu yerine getirmek için tüm gayretimizi sarf etmek, sonra kendimizi ahlaki değerlerle donatmak, hem kendi içimizde hem toplumda dürüst bir yaşayış sürmek, en önemlisi hangi konumda olursak olalım hangi şartlar altında olursak olalım işimizi yapılması gerekenin en güzelini yapmamız.

“Onlar, kendilerine yapılan uyarıları unutunca her şeyin kapılarını onlara açtık. Nihayet kendilerine verilenler yüzünden şımardıkları zaman onları ansızın yakaladık! Böylece onlar birdenbire bütün ümitlerini yitirdiler. Sonunda zulmeden kavmin kökü kesildi. Her türlü övgü, âlemlerin rabbi olan Allah’a mahsustur.” (En’am 6/44-45) Cenab-ı Allah bu ayeti-i kerimede, insanların verilen nimetleri Allah’ın değil kendilerinin elde ettiklerinin fikrine kapıldılar. Bu düşünceyle kibir ve gurur tüm kalplerini kapladı. Bu sebeple peygamberlerin ve Kuranın uyarılarını ne dinlediler ne de kötülüklere başkalarını uyardılar. Böylece kendileri ve toplum bozularak helak oldular. Tabiki bu uyarıyı ilk önce kendimize yapacağız. Kendimizi düzeltirsek toplumu da düzeltmek için bir meşale yakmış oluruz ha ne dersiniz?

Son sözümü de toplumu ve kendimizi nasıl düzelteceğimizi, bunun yanında da toplumun ve yakınlarınızın bozulmasını engelleyecek olan faktörü ve sorumluluklarımızı öz ve veciz bir şekilde bize bildiren ayet ile bitirmek istiyorum. “Müminlerin erkekleri de kadınları da birbirlerinin velîleridir; iyiliği teşvik eder, kötülükten alıkoyarlar, namazı kılarlar, zekâtı verirler, Allah ve resulüne itaat ederler. İşte onları Allah merhametiyle kuşatacaktır. Kuşkusuz Allah mutlak güç ve hikmet sahibidir.” (Tevbe 9/71)