İnsanlık, olağanüstü bir ekolojik sistem içinde yaşamaktadır. Yeryüzü, atmosfer, güneş ve canlılar dünyası içinde ve sayesinde nefes alıyor, koşuyor, yürüyor, enerji alıyor ve canlı kalabiliyoruz. Bitkiler fotosentez yaptıkça, bizde nefes alıyoruz. Her sabah güneş ışığıyla hayata merhaba demek, günümüzün ve gündüzümüzün ışık ve aydınlık içinde olmasını sağlamaktadır. Güneş, hayatımızı sürekli olarak bir ışık okyanusu içinde yaşamamızı sağlayan olağanüstülüğe sahiptir. Toprak içinde sayısız ağacın, bitkinin ve çiçeğin yeşermesini sağlayan olağanüstü kaynaklarla doludur. En olağanüstü şey, hayatımızı içinde yaşadığımız doğadır. Çoğu zaman içinde yaşadığımız ekolojik sistemin büyüsünü ve büyüleyiciliğini unutuyor, doğaya çok sıradan yaklaşıyoruz. Doğa sıradan değildir. İnsan olarak gelişmenin en önemli koşulu, doğanın sıradan olmadığının sürekli idrakinde olmaktır.

Felsefe, bilim, maneviyat, sanat, edebiyat ve ahlak hep doğadan öğrendiğimiz insani tecrübe alanlarıdır. Doğayı tecrübe ettikçe ruhumuz ve aklımız, zihnimiz ve kalbimiz, müziğin, şiirin, bilimin, bilginin ve bilgeliğin sonsuz alemlerine açılmaktadır. Doğa içinde doğanın bir parçası olarak sahici bir hayatın olmadığı bir yerde estetik, mimari, şiir, felsefe, sanat ve edebiyattan söz edilemez. İnsan, sahici anlamda doğada ve doğanın bir parçası olma bilinciyle yaşadığı zaman sahici anlamda müzik, sanat, şiir, bilim, edebiyat ve mimari alanlarında yapıtlar ortaya koymaktadır. Felsefeyi, bilimi, müziği, ahlakı, eğitimi, öğrenmeyi, edebiyatı gerçekten yaşamak için Ataol Behramoğlu’nun dizelerinde ifade ettiği gibi doğanın türküsünü söylemek lazımdır: “Dağların ve nehirlerin/Türküsünü söylemek istiyorum/Büyük gökyüzünün ve kırların./Mavi çiçeğin türküsünü söylemek istiyorum/Umudun ve sevdanın.”