Dünya Bankası, her yıl 1 Temmuz tarihinde ülkeleri sahip oldukları kişi başı dolar gelirine göre sınıflandırıyor. Ülkelerin sınıflandırılmasında kullanılan kişi başı gelir, ülkelerin GSYH’si nüfusa bölünerek elde edilmektedir. Dolayısıyla, kişi başı gelir ekonomik büyüme hızına, enflasyon oranına, döviz kuruna ve nüfus hızına göre değişebilir.

Dünya Bankası ülkeleri düşük gelirli, orta gelirli ve yüksek gelirli ülkeler olmak üzere üç gelir grubu olarak sınıflandırmakta. Bu gelir gruplarından orta gelir grubu için kullanılan kişi başı gelir bandı çok geniş olduğu için orta gelir grubu ülkeler, alt orta gelirli ülkeler ve üst orta gelirli ülkeler olarak iki alt gruba ayrılmaktadır.

DÜNYA BANKASI’NIN GELİR EŞİKLERİ

Dünya Bankası 1 Temmuz 2022 tarihinde açıklanan yeni verilerine göre kişi başı geliri 1,085 doların altında olan ülkeleri düşük gelirli ülkeler, 1,086-13,205 dolar kişi başı gelire sahip olan ülkeleri orta gelirli ülkeler ve kişi başı geliri 13,205 dolardan yüksek olan ülkeleri ise yüksek gelirli ülkeler olarak sınıflandırılmakta.

Ancak, orta gelir grubu ülkeler için kullanılan kişi başı gelir eşiği (1,086-13,205 dolar) çok geniş olduğu için bu gelir grubu da ikiye ayrılmaktadır. Kişi başı geliri 1,086 - 4,255 dolar arasında olan ülkeler alt orta gelirli ülkeler olarak belirlenirken, 4,256- 13,205 dolar kişi başı gelire sahip olan ülkeler ise üst orta gelirli ülkeler olarak sınıflandırılıyor.

Dünya Bankası’nın ülke sınıflandırmada kullandığı bu gelir eşikleri , IMF tarafından kullanılan Özel Çekme Hakları (SDR) deflatörü ile güncellenmektedir. Bu güncelleme ile birlikte yıllık sınıflandırma eşikleri açıklanmaktadır.

2021 YILINDA ÜLKE SINIFLAMALARI DEĞİŞTİ Mİ?

2021 yılı için yapılan hesaplamalara göre, kişi başı geliri artığı için bazı ülkeler bir üst gelir gruba yükselirken, kişi başı geliri düşen bazı ülkelerin ise bir alt gruba düştüğü görülmektedir.

Panama ve Romanya üst orta gelirli ülkeler sınıfında iken kişi başı gelirleri 13,205 doları aştığı için bu iki ülke yüksek gelirli ülkeler grubuna girmiş. Beliz de kişi başı geliri 4,255 doları aştığı için alt orta gelir grubundan üst orta gelir grubuna taşınmış.

Diğer yandan, düşen GSYH ve ülkede yaşanan döviz krizi kuru nedeniyle Lübnan, yaklaşık 25 yıldır bulunduğu üst orta gelir grubundan alt orta gelir grubuna düştü.

Dünya Bankası’nın 2021 yılı Temmuz ayı verilerine göre Türkiye ise , 9,539 dolar kişi başı geliri ile üst orta gelir grubunda yeri değişmeyen ülkelerden.

KİŞİ BAŞI GELİR Mİ SATIN ALMA GÜCÜ PARİTESİ Mİ?

Ülkelerin sınıflandırılmasında kullanılan kişi başı gelir ve satın alma gücü paritesi hesaplamaları arasında ciddi farklar oluşmaktadır. Ülkelerin kişi başı gelir hesaplamasında, ülkelerin GSYH’si nüfusa bölünerek kişi başı gelire ulaşılmaktadır.

Ancak bu hesaplamada ülkelerin satın alma gücü ve birçok önemli hususun ihmal edildiği öne çıkan eleştiriler olmaktadır.

Şöyle ki, Türkiye’nin 2021 yılı kişi başı gelir 9,539 dolar iken satın alma gücü paritesine göre hesaplanan kişi başı gelir ise 30,472dolar olarak hesaplanmıştı.