Osmanlı İmparatorluğu, 16. yüzyılın sonlarında büyük bir buhrana girdi. Devlet ve toplum düzenindeki bozuklukların düzeltilmesi için rapor kaleme alan yazarlar, buhranın sebeplerini adaletin aksaması, rüşvet, adam kayırma, memuriyetlerin hak etmeyenlere verilmesi, harem ve padişah musahiplerinin sözüyle hareket etme ve devlet işlerinde istişareye önem vermeme olarak gösterdiler

Osmanlı İmparatorluğu, 16. yüzyılın sonlarında kargaşa ve buhran dönemine girdi. Devlet ve toplum düzeni bozuldu. Osmanlı devlet ve toplum düzeninde ortaya çıkan bozukluk ve aksaklıkların sebeplerini ve bunların düzeltilmesi için izlenecek yolu belirlemek için ulema ile bürokratlar ıslahat risaleleri kaleme aldılar. Bu konuda Mehmet Öz ve Coşkun Yılmaz'ın araştırmalarından teferruatlı bilgi öğrenilebilir.
Osmanlı düzeninin bozulmasının sebeplerini çözmeye çalışan Osmanlı yazarları, ilk belirtileri Kanuni döneminde bulmuşlardı. Ancak asıl problemlerin III. Murad devrinde başladığını kabul ederler. En çok tekrarlanan hadise, III. Murad devrindeki sünnet düğününde gösterileri beğenilen oyuncuların Yeniçeri Ocağı'na kanunlara aykırı bir şekilde alınmalarıdır.
Raporları kaleme alanlara göre, III. Murad devrinden itibaren adalet bir yana bırakılmış, vezirler ve beyler birbirine düşmüş, kul taifesinin içine ecnebi (devşirme olmayanlar) karıştırılmış ve makam sahipleri geleceğe dönük hiçbir ciddi tedbir almaz, günübirlik menfaatlerinden başka bir şey düşünmez hale gelmiştir.