1863’te Mısır’a giden Sultan Abdülaziz halkın coşkulu sevgi gösterileriyle karşılandı. Asırlardır padişahlara saygı gösterisi olarak başını sessizce öne eğerek durma adeti sultanın Mısır seyahatinden sonra değişti. Padişahlara coşkulu şekilde bağırıp çağırarak, dua ederek ve alkışlayarak sevgi gösterisinde bulunulmaya başlandı.

Osmanlı hükümdarları seferler ve avlar dışında İstanbul dışına pek çıkmazlardı. 19. yüzyılda farklı bir gelişme yaşandı ve İkinci Mahmud'dan itibaren, padişahlar yurt içi geziler yaptılar.

Osmanlı padişahları arasında seyahate çıkıp, İstanbul'dan en fazla uzaklaşanı Sultan Abdülaziz'di (1861-1876). Sultan tahta çıktıktan sonra Bursa'ya kadar seyahat edip, atalarını mezarlarını ziyaret edip, İzmit'te gemi indirilmesine bizzat nezaret etti. 1863'te Mısır'a 1867'de Avrupa'ya gitti. Sultan Abdülaziz'in Mısır seyahati hakkında Ali Kemali Aksüt, Yahya Bağçeci, Sinan Kaya ve Vahdettin Engin'in eserlerinde bilgi bulabilirsiniz.

Sultan Abdülaziz

COŞKUYLA KARŞILANDI

Sultan Abdülaziz, hükümdarlığı döneminde devletin merkezi gücünü artırmaya çalıştı. Mısır'da ise Hidiv İsmail Paşa başına buyruk hareket ederek vilayeti kendi istediği gibi idare etmeye çalışıyordu. Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın damadı olan Sadrazam Yusuf Kâmil Paşa, kayınpederinin valiliği zamanından beri ayrı bir devlet hâlini almaya başlayan Mısır'ın devlete bağlılığını kuvvetlendirmek için sultanı Mısır'a gitmeye teşvik etti. Aynı zamanda uzun süreden beri devam eden Süveyş Kanalı meselesi vardı. Sultan Abdülaziz, Osmanlı Devleti'nin Süveyş Kanalı meselesindeki ana oyunculardan biri olduğunu ve Mısır'ın Osmanlı'nın bir parçası olduğunu göstermek için Mısır seyahatine çıktı.

Sultan Abdülaziz, İskenderiye'de karaya çıkıyor.

Sultan'ın Mısır seyahati 3 Nisan 1863'te Dolmabahçe Sarayı'nda bir törenle başladı. Törenlerden sonra 'Feyz-i Cihad' vapuruyla yola çıkıldı. Padişahın yanında, Serasker ve Yaver-i Ekrem Keçecizâde Mehmed Fuad Paşa, Şehzade Murad, Abdülhamid ve Mehmed Reşad efendiler, Kaptanıderya Ateş Mehmed Paşa, sultanın hocası Akşehirli Hasan Fehmi Efendi ile diğer bazı bürokratlar vardı. Sadrazam Yusuf Kâmil Paşa, padişahın vekili olarak İstanbul'da kalmıştı. Osmanlılar, sultana saygı göstermek için başlarını önlerine eğip sessizce beklerlerdi. Asırlardır padişaha saygı göstermek için önünde sessizce durmak en önemli kuralken, Sultan Abdülaziz'in Mısır seyahatinden sonra bu kural değişti. Mısır halkı, 346 yıldır Osmanlı sultanı görmemişti. Karşılarında padişahlarını gören binlerce insan sessiz durmaya tahammül edemeyip yüksek sesle bağırıp çağırarak sultana dua etmeye ve alkışlamaya başladı. Sultan Abdülaziz şaşırmıştı, ancak halkın candan sevgi tezahüratı son derece hoşuna gitti.