2-YEŞİLLİK VE SALATA YEMELİYİZ
Bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirmek için;
Uykumuza dikkat edeceğiz.
Spor yapacağız. Egzersiz yapacağız. Evde spor nasıl yapılır? Bunu çeşitli videolar ile anlatıyorlar. Siz yeter ki spor yapmak isteyin. Spor yapmayı es geçmeyin. Evde spor yapmak ayıp değil. Herkes yapsın. Ben 10 yıldır evde spor yapıyorum. Sabah kalkınca en az 10 dakika koşuyorum. Sonra diğer egzersiz hareketlerini yapıyorum. En iyi egzersiz hareketleri askerde yapılan hareketlerdir.
Bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirmek için yeşillik veya salata yemeliyiz. Bağışıklık maddeleri az alınırsa vücudun enfeksiyonlar’a karşı koyma gücü azalır.
Yeşillik olarak; maydanoz, tere, roka, dereotu, kırmızı lahana, normal marul, kıvırcık marul, turp, havuç, yeşil soğan, kuru soğan, domates, yeşil biber, salatalık yemeliyiz.
Bütün bu yeşillikler önce sirkeli suda bekletildikten sonra güzelce yıkanacak. Bu yeşillikler kahvaltıda, öğle ve akşam yemeklerinde yenebilir.
Ölçüyü kaçırmamak şartı ile bu yeşillikler her öğün yenebilir.
Maydanoz suyu uzun süre aç karına kullanılırsa böbreklere zarar verebilir. Hamileler maydanozu ölçülü almalıdır.
Fazla miktarda tere yemek tavsiye edilmez. Roka fazla yenirse baş ağrısı yapar. Değerli okuyucular salataya katılan yeşillik olarak yenen bir miktar tere, maydanoz ve rokanın zararı olmaz faydası olur. Burada fazla miktarlardan bahsediliyor.
Bu makalenin asıl konusu bu yeşillikleri yemektir. Bu konuyu önemseyiniz.
Ayrıca bütün bunlardan elimizde olanlardan salata yapmalıyız.
Salataya 1. gün sirke, 2.gün limon, 3. gün erik ekşisi katabiliriz.
Bu yeşillikler vitamin, mineral madde, antioksidan ve bağışıklık maddelerince zengindir. Bu yeşillikler pişmediği için bu besin maddeleri kaybolmaz. Bağışıklık sistemimizin güçlenmesini sağlar.
Virüs nedeniyle evde olan erkekler eşlerine salata yaparak yardım edebilir ve ailenin bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesine katkıda bulunabilirler.
Salata yapmak bir aile için çok önemlidir.
Sadece salata ile zayıflamak yanlıştır. Çünkü bu yeşillikler ile vücudun ihtiyacı olan enerji ve protein alınamaz. Hayvanlar alabilir. Çünkü onlar günde 40-50 kg yeşillik yerler.
Yemeğin yanında sadece yeşilbiber, kuru soğan veya turşu da yenebilir.
Yeşilliklerde bulunan vitaminler, mineraller ve bunların faydaları
A vitamini bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Sarı ve yeşil sebzelerde provitamin “karoten” bulunur. Karoten bağırsakta A vitaminine dönüşür.
A Vitamininin Bulunduğu Gıdalar: Daha sonra A vitaminine dönüşecek olan “beta karoten” meyve ve sebzelerde fazla bulunur. Maydanoz iyi bir A vitamini kaynağıdır. A vitamini bütün yeşil sebzelerde ve meyvelerde vardır. Ağız sütü yüksek oranda A vitamini içerir.
Sebzelerden havuçta fazla bulunur. Balık, balık yağı, istiridye, karaciğer, tereyağı, krema, yumurta sarısı, süt, peynir, yoğurt, ıspanak, karnabahar, şalgam, tere, enginar, yeşilbiber, baklagiller, sarımsak, ceviz ve diğer gıdalarda bulunur.
Daneli yeşil sebze, patates, kayısı, kavun, şeftali, narenciye (portakal, limon v.b) yüksek oranda beta karoten içerir.
B grubu vitaminler, protein, karbonhidrat ve yağ metabolizmalarında rol oynar. Folik asit ve B12 vitamini eritrosit yapımında rol oynar. B vitamini yeterli miktarda alınırsa vücudun bağışıklık sistemi iyi çalışır. Mikropları etkisiz hale getirir. Riboflavin ve niasin alınınca diğer B Vitaminlerinin etkilerini de sağlar. 100 0C’nin üzerinde B1 vitamini özelliğini kaybeder.
Balık ve balık yağlarında bulunur. Bilhassa hububat, yulaf, kepek ekmeğinde, tahıl kabuklarında yani kepekte fazla bulunur. Yeşil sebze, bezelye, narenciye, bira mayası, pazı, kuru incir, maydanoz, elma, yer fıstığı, lahana, tere otu, kuru üzüm, baklagiller, mantar, ıspanak, muz, turp, erik, ayçiçeği, yumurta, et, karaciğer, anne sütü ve diğer sütlerde B vitaminleri yeterli düzeyde bulunur.
C vitamininin en büyük görevi vücudun hastalıklara karşı direncini artırmaktır. Vücudu mikroplara karşı koruyucu etkisi vardır. Bağışıklık sistemini korur ve oluşmasını sağlar. Besin maddelerinin hücre içinde yanmasında rol oynar. Kemiklerin, dişlerin ve kan damarlarının sağlıklı olmasında etkilidir. Demirin ince bağırsaktan daha iyi emilimini sağlar. C vitamini yeterli alınmazsa diğer besinler vücuda yararlı olmaz. Bağışıklık sistemini güçlendirir.
Hareketli insanların ve spor yapanların C Vitaminine ihtiyacı daha fazladır. Pişirme ile C vitamininin % 50’sinden fazlası parçalanır.
Lökositler de bol bulunur. Solunum, yemek borusu ve mide kanserlerini önleyici etkisi vardır. Soğuk algınlığı, grip ve solunum yolu hastalıklarında daha çok alınmalıdır.
C Vitamininin Bulunduğu Gıdalar: C Vitamini yeşil, taze sebze ve meyvelerde bol bulunur. Dondurulmuş gıdalar da C vitamini bakımından zengindir. Turunçgiller (limon, portakal, mandalina, greyfurt), tere, roka, kuşburnu, çilek, maydanoz, karnabahar, karpuz, pırasa, biber, elma, turp, baklagiller, kereviz, şeftali, üzüm, soğan, lahana, kırmızılahana, frenk üzümü, muz, salatalar, domates ve patates C vitaminince zengindir. İnsan sütünde fazla, inek sütünde yok denecek kadar azdır. Kurutma ve konservelerde azdır.
E vitamini: Yağda çözünen bir vitamin olup kuvvetli bir antioksidan etkiye sahiptir. Hücre membranlarında hücreyi koruyucu ve düzenleyici bir etkisi vardır. Toksinlerin temizlenmesine yardım eder. Bağışıklık sistemini koruyucu etkisi vardır. E vitamini hücre membranında bulunur ve hücreye madde giriş çıkışını koordine eder. Hemoglobin hücrelerinin oluşmasında rol oynar. Hücrelerin korunmasına yardım eder, hücre yıpranmasını ve hücre yaşlanmasını geciktirir. Karaciğerin düzenli çalışması, sinir hücrelerinin beslenmesi, kalp damar hastalıkları, üreme fizyolojisi, erkeğin cinsel gücü, kasların gelişimi ve düzenli çalışması için gereklidir.
Oksidanları etkisiz hale getirmek için anti oksidanlar kullanılır. E vitamini de oksidasyon etkisinden hücreleri koruyarak antioksidan etki gösterir. E vitamini hücreleri serbest radikallerin zararlı etkisinden korur, toksik maddelerin etkisini azaltır, serbest radikalleri yakalar ve kansere karşı koruyucu etki gösterir. Kanser oluşum riskini azaltır. Selenyum da aynı şekilde etki gösterir.
E Vitamininin Bulunduğu Besinler: E vitamini bakımından en zengin tahılların tohum yağlarıdır. Bademde fazla bulunur. Fındık, fıstık ve ceviz de fazladır. Bitkisel sıvı yağlarda, soya fasulyesinde ve soya yağında, pamuk yağları, mısır, süt, turp, tahıl, baklagil, taze ve yeşil sebzelerde, buğday, buğday özü, hurma, marul, tere, sığır eti, yumurta sarısı, taneli bitkilerin kabukların da ve yağlarda vardır.
Mİneraller
Yenen gıda çeşidi ne kadar fazla olursa, o kadar fazla iz mineral alınmış olur. Mineraller, vitaminlerin vücutta ihtiyaç duyulan bölgeye iletilmesini sağlar. Kalsiyum, fosfor ve potasyum kemiklerde bulunur.
Mineraller vücutta küçük miktarlarda bulunur. Ancak önemleri oldukça büyüktür. Vücudun çalışmasını düzenleyen enzimlerin bileşiminde mineraller bulunur. Bunlar vücudun savunma sistemi için gereklidir
Vücudun, normal olarak büyümesi ve yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi için minerallere gereksinimi vardır. Her mineralin, besin maddelerinin etkisini güçlendiren tamamlayıcı bir görevi vardır.
Demir, vücuda alınan besinlerden enerji oluşumu için kullanılan oksijenin dokulara taşınması için gereklidir.
Antioksidan savunma sistemi için E Vitamini ve selenyuma ihtiyaç vardır. Hücre koruyucu etkisi vardır. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Erken yaşlanmayı geciktirir. Selenyum erkeklerin üreme sistemi için, daha fazla kullanılır.
Necdet ERGÜN
Ziraat Yüksek Mühendisi
Mail:necdet@necdetergun.com