Düzenli ve kaliteli kahvaltı yapanlar, vücudun ihtiyacı olan besin maddelerini ve enerjiyi yeteri kadar aldıkları için, büyüme ve gelişmeleri de daha iyi olmaktadır. Sağlıklı yaşamak, dengeli beslenmek ve sağlıklı kilo vermek için mutlaka kahvaltı yapmak gerekir.
Kahvaltı günün geri kalan zamanında fazla enerji alımını engellemektedir.
Güne iyi bir kahvaltı yapmadan başlanırsa şişmanlığın oluşmasına zemin hazırlanmış olur. Vücuttaki su miktarı da daha az olur.
Protein, karbonhidrat ve yağ oranlarına dikkat edilmelidir.
Beslenme uzmanları şöyle diyor. “Kilolu olup zayıflamak isteyenler, genelde kahvaltı yapmazlar. Bilmiyorlar ki kahvaltı yapmadıkları için kilo alıyorlar. Kahvaltı yapmayanlarda vücut daha sonra ki öğünlerde bilhassa akşam onlardan intikamını alır ve kalorisi yüksek gıdalardan daha fazla yedirir”. Akşam yatıncaya kadar bazen gece kaldırır kalorisi yüksek gıdalar yedirir.
Düzenli kahvaltı yapmayanların diğer öğünlerde daha fazla kalorili gıdalar tükettikleri tespit edilmiştir.
Besin değeri düşük, yetersiz ve dengesiz yapılan kahvaltı da daha sonra enerjisi yüksek gıdaların alınmasına ve kilonun artmasına sebep olur.
Ayrıca sabah yeterli gıda alınırsa, öğle ve akşam yemeğinde daha az kalori alınır.
Sabah alınan enerji gün içinde yakılır. Ancak daha sonra alınan kalorinin yakılması daha zor olur. Bilhassa akşam alınan fazla kalorinin yakılması zordur.
Günün en hareketsiz zamanı akşam alınan fazla kalori yakılmaz yağ olarak depolanır. Bu da kilo almamıza ve sağlığımızın bozulmasına sebep olur. Onun için günlük alacağımız tatlıyı sabah yemeliyiz. Kahvaltıda şekerli gıdalardan fazla yenirse çabuk acıkmaya neden olur. Akşam tatlı yiyeceksek hemen yemekten sonra yemeliyiz.
Kahvaltı yapmayıp simit, poğaça, börek yiyenler kilo almaya adaydırlar.
1 dilim ekmek ortalama 70 kalori verir.
1 simit ortalama 40 gram kadardır. 250-300 kalori verir.
1 simit ortalama 2- 6 dilim arasında ekmeğe bedeldir.
1 poğaça 450 kalori verir.
1 açma ortalama 45 gramdır. Ortalama 160-170 kalori verir.
Kahvaltıda 1 dilimi 25-30 gr olan 2-3 dilim tam buğday ekmeği, yumurta, zeytin, peynir, bal, reçel veya çikolata yemeliyiz. Bunları işyerimize de götürebiliriz. Unutmayınız bu gıdaların besin değeri her zaman sizin pastaneden aldığınız börek ve poğaçanın içerdiğinden daha fazladır.
Meyve ve sebzeler C vitamini ve karotenoidler bakımından zengindir.
C vitamininin demirin emiliminin artmasında rolü vardır.
Kahvaltıda domates, salatalık, yeşilbiber, turp, maydanoz, tere, roka, marul, havuç, yeşil yapraklı sebzeler de tüketilebilir. Salata yenebilir.
Meyvelerden elma, portakal, mandalina v.b tüketilmelidir.
Kahvaltı yapmazsak gün içinde alacağımız besin maddelerinin öğle ve akşam alınması gerekir. Akşam fazla yiyen kilo almış.
Yapılan araştırmalarda kilo almış zayıflamış, yani kilo almaya müsait iki kişiye aynı gıdalar ve aynı kalori verilmiş, gün içinde aynı hareketleri yapmışlar. Biri sabah az öğle az akşam çok yemiş. Diğeri de sabah iyi, öğle iyi akşam az yemiş. Akşam fazla yiyen 2 ay sonra şişmanlamaya başlamış.
Akşam yemeği ile sabah kahvaltısı arasında 10-12 saatlik bir süre vardır. Vücut akşamdan sabaha kadar enerji ve besin ihtiyacını vücut depolarından karşılar.
Bu nedenle yeterli ve dengeli bir kahvaltı yapmakla günlük yaşam için gerekli olan ve bir günlük beynin ihtiyacı olan kalori, protein ve diğer besin maddelerinin önemli bir kısmı alınmış olur.
Kahvaltı yapanlar gün içinde daha enerjik olurlar, daha iyi kilo verirler, daha mutlu ve daha başarılı olurlar.
Kahvaltı yapılmazsa baş ağrısı, enerjisizlik, güçsüzlük, halsizlik, yorgunluk, dikkat ve algılamada sorunlar meydana gelebilmektedir.
Kahvaltı yapmadan güne başlanırsa şişmanlığın oluşmasına zemin hazırlanmış olur. Çünkü vücut daha sonra ki öğünlerde intikamını alır.
Çocukluk ve ergenlik çağında kahvaltıyı atlama yaygındır. Zaman yetersizliği, sabah iştahın olmaması ve ergenlik çağındakilerde de kilo alma kaygısı kahvaltının atlanmasına sebep olarak gösterilmektedir.
Çocukluk ve ergenlik çağındakilere kahvaltıda yiyecekleri gıdalar açısından alternatifler sunularak kendilerinin sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenme alışkanlıklarının kazanmasına fırsat verilmelidir.
Kahvaltı vücut için ilk enerji kaynağıdır. Zeka ve fiziksel performans için önemlidir. 10-11 yaşlarına kadar çocukların vücuduna aldıkları oksijenin %50’sini beynin kullandığı kabul edilmektedir.
Çocuklarda beynin çalışma hızı yetişkinlere göre 1.5 kat daha fazladır. Beyin enerji kaynağı olarak glikozu kullanır. Çocuklarda beyin daha fazla çalıştığı için daha fazla glikoza ihtiyaçları vardır.
Beynin glikoz ihtiyacı küçük yaşlarda fazla olmakta sonra azalarak 15-18 yaşlarında yetişkinlerin düzeyine inmektedir. Bütün gece aç kalan çocukların beyinlerinin iyi çalışabilmesi için kahvaltı yapmaları çok önemlidir.
Matematik problemlerini çözme becerisini artırmak, okuma ve dinleme esnasında daha iyi anlamayı sağlamak, hafızayı geliştirmek, derslerde konsantrasyonu sağlamak ve okul başarılarını arttırmak için çocukların mutlaka iyi bir kahvaltı yapması gerekir.