16.,17.,ve 18. yüzyılda pamuklu Hint Kumaşı,dünya giyim ve tekstil sanayiinin  en başında  geliyordu.

Avrupalı devletler, özellikle İngiltere ve Fransa, Hint tekstiline karşı asırları bulan mücadele ile Hint  kumaşını imha etmeye çalıştı. 

Prasannan Parthasarathi’nin Avrupa Zenginleşirken Asya Neden Yoksul Kaldı kitabında bu durum,tatlı  bir rekabet  gibi anlatılırken, yazarın zaman zaman  çelişkiye düşüp, işin içinde gizli bir düşmanlık olduğu unutturularak anlatılıyor. 

Hintli kadınların fabrikalarda ve  atölyelerde dokuduğu pamuklu kumaşlar, boyayı keten ve diğer tekstil ürünlerinden daha iyi aldığından,  daha iyi renk verdiğinden; Hint kumaşı birden Avrupa pazarlarında harıl harıl  aranır  olmuştu. Avrupa o zamana  kadar pamuklu  kumaşı bilmiyordu. Asiller orada ipekli giyiyordu. Fakirler ise ne bulmuşsa.. 

Hint  pamuklu kumaşı Avrupa’yı  öyle sardı ki, fakirler rengarenk ve daha kullanışlı Hint kumaşını  köşe bucak arar oldu.  Öyle ki,bir süre sonra Hint pamuklusu, ipeklinin ve ketenin  gücünü kırdı. Herkes pamuklu giymeye başladı. Asiller ve zenginler  de daha kullanışlı diye  pamukluya  yöneldi. 

Hint kumaşı giymek, Avrupa’nın tümünde moda  oldu. Herkes Hint pamuklusu  giyiyordu. Pamuklu modanın demirbaşı oldu. Hint mamulleri  giyene itibar çoğaldı. Alt gruplar da pamuklu giyince toplumsal hiyerarşi  sarsıldı. Hint malları az bulunduğundan  insanlar, altını, gümüşü ve para yerine geçen ne varsa bunları kumaş almaya sevk etti. Pamuklu giyen kadınlar  kendilerini  üst sınıftan  saymaya başladı. Pamuklu zenginlerin giydiği ile  eşit hali geldi. Bir İngiliz  yazar gazetedeki köşesinde; “..zenginler ve asiller  karılarını hizmetçilerinden ayıramaz hale geldi” diye yazdı. Çünkü herkes, Hint pamuklusu  giyiyordu.       

Yazar, burada, özellikle  İngilizlerin ve Fransızların, Hint kumaşına karşı  önce taklit  ürünler sattıklarını rekabetin  böyle başladığını  yazıyor. Ama taklit ürün tutmuyor. Afrika köle pazarına götürülen taklit ürünleri köleler bile hemen fark etti. Taklitlerin , kokusunun ve dokusunun tipi hemen fark diliyordu. 

Bu arada İngiltere ve Fransa, Afrika’da köle pazarlarına  Hint kumaşı ile girdiler. Zaten kitabın ön kapağında, elinde efendisini taşıyacak  saltanat  arabası ile bekleyen  bir köle resmi var.  

Avrupa taklitle işi beceremedi. Bu sefer siyasi  yönden  baskılara  başladılar İngiltere, parlamentoda Hint kumaşına  karşı önleyici yasalar çıkardı.    

İşin içine siyaset girdi. Hint kumaşı İngilizleri  Hindistan’a soktu. Yazar, Hint kumaşının Hindistan’da zayıflamasını , Avrupa’nın ın tekstilde ilerlemesini  Babür İmparatorluğu’nda ticaret serbestinin  olmamasına bağlasa da bu görüşü bizce doğru değildir. Zira Hint kumaşının 16.,17.,ve 18. yüzyılda dünya hakimiyeti de gene  Babür imparatorları zamanda oldu. İlk zaman nasıl bunlar işin içinde  idi ise son ana kadar gene işin içinde  onlar vardı. Hint kumaşının dünya hakimiyeti Babür İmparatorları  zamanında  oldu. 

Hint kumaşının bulunamaz olmasının sebeplerinden birisi   İngiliz ve Fransızların fiilen  acımasız bir husumet  beslemesinden  kaynaklandı. Kitapta yazmayan bir çok husus var. Halk arasında söylenen ve fiilen  gerçekleşmiş olaylar var. İngiliz askerlerinin   Hint örgü atölyelerini basarak,  pamuk eğiren kadınlara eziyet etmeleri , hatta kadınların  parmaklarını kırmaları söylenen gerçeklerdir. Bunlar hala  

Hindistan’da  söylenir. Ama kitapta yazmıyor. Hint kumaşının  bulunamamasının  Babür Sultanlarının  baskısına bağlamak doğru değildir.Bir kere Babür imparatorluğunu kim yıktı? Bu sorular cevapsızdır.. 

Babürlüleri  yıkan İngilizlerdir. Başta devlet olmayınca Hindistan yıllarca İngiliz  sömürgesin.

1850'lerde Babürlüler yıkıldığı zaman Hindistan yüz yıl İngiliz sömürgesi oldu. Ondan yüz yıl sonra Gandi Hindistan halkını İngiliz siyasetine karşı uyardı. Kitapta bundan hiç bahsedilmiyor.

Kısacası Hindistan'ı sömüren Babürlüleri yıkan, bulunmaz hint kumaşını tamen silen asil fail kitapta gizlenmiştir. Ama kitabı okuyanlar yazarın çelişkilerini fark ederek gerçeği işin zevahirinden öğrenebilmektedir.